Asya’nın en hızlı büyüyen ülkelerinden biri; Vietnam

VIETNAM, TARIH boyunca savaş ve yoksullukla anılsa da bugün 413 milyar dolarlık GSYİH’si, yüzde 7 büyüme oranı, 4 bin 160 dolarlık kişi başına düşen millî geliri, düşük işsizlik ve enflasyon oranı, şehirleşme hızı ile yıldızı parlayan ülkeler arasında yer alıyor. Nüfusu 100 milyon civarında olan Vietnam’da nüfusun yarısından fazlası (52 milyon), genç iş gücünü oluşturuyor. Enflasyonu yüzde 3,15 gibi düşük bir oranda olan ülke, son altı yıldır aralıksız dış ticaret fazlası veriyor. Vietnam en son 2022 yılında 358,9 milyar dolar ithalata karşılık 371,3 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. Ülke son yıllarda artan yabancı yatırımlarla birlikte tarımsal ürünlerden elektronik ve imalat sektöründeki ürünlere yönelmeye başladı.

Vietnam’ın ana ithalat ürünleri; bilgisayar, elektronik ürünler ve parçalar, makineler, telefonlar ve telefon parçaları, plastik materyaller, tekstil ürünleri, demir-çelik ürünleri ve kimyevi maddelerden oluşurken Vietnam’ın tedarikçileri arasında en büyük payı Çin, Güney Kore, ASEAN ve Japonya gibi bölge ülkeleri alıyor.

DIŞ TICARET HACMI VIETNAM’IN LEHINE

Türkiye, Vietnam ile ticaretinde net ithalatçı konumunda. Türkiye’nin Vietnam’a dış ticaret açığı 2017 yılında 2,4 milyar dolar seviyesine kadar yükselirken 2020 yılında 1,1 milyar dolar seviyesine geriledi. 2021 yılında Türkiye’nin Vietnam’a ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 38 artarak 337 milyon dolar olurken Türkiye’nin Vietnam’dan ithalatı aynı dönemde yüzde 15 artarak 1,6 milyar dolar şeklinde gerçekleşti. Böylelikle, Türkiye ile Vietnam arasındaki dış ticaret hacmi 1,9 milyar dolar, Türkiye’nin Vietnam’a dış ticaret açığı da 1,2 milyar dolar oldu. Türkiye’nin Vietnam’a ihracatında makineler, elektrikli cihazlar ile pamuk, pamuk ipliği sektörleri öne çıkarken Türkiye’nin Vietnam’dan ithalatının yüzde 40’ından fazlasını elektrikli cihazlar oluşturuyor.

Ülkeye ihracatta ürün grupları bazında potansiyeli yüksek ürünler ise ilaç ve kimya, tarım ve hayvancılık, demir-çelik ve metal, elektrik-elektronik, tekstil, ağaç ve orman ürünleri, işlenmiş tarım ürünleri, plastik ve kauçuk, hazır giyim, madencilik ve doğal taşlar, toprak, cam ve seramik, otomotiv, deri ve mobilya sektörleri gibi çok geniş bir alanı kapsıyor. 

“İTHALAT IÇIN UZAK DEĞILSE IHRACAT IÇIN DE DEĞIL” 

Türkiye ile Vietnam arasında, 1978'de başlayan diplomatik ilişkilerin bu yıl 45'inci yılını icra edeceklerini söyleyen Hanoi Ticaret Müşaviri Burak Cihan Ürkmez, “Vietnam ile başta ticaret ve yatırım olmak üzere pek çok alanda ilerleme sağlanması, bugün her zamankinden daha büyük önem taşımakta olup bu kapsamda iki ülke büyükelçiliklerince bu yıl içinde düzenlenecek etkinliklerin ve çalışmaların takibi önem arz etmektedir.” diyor.

Ürkmez iki ülke arasındaki ticari ilişkilerle ilgili şunları söylüyor: “Ülkemizin Vietnam’a olan ihracatı geçmiş yıllarda düzenli olarak artış göstermiş, pandeminin etkisiyle bu olumlu gidişat 2020 yılında sekteye uğramış, sonrasında ise uluslararası ticaretin canlanmaya başlaması ile yeniden ivme kazanmıştır. 2021 yılında Vietnam’ın ihracatımızda 84’üncü sırada, ithalatımızda ise 39’uncu sırada geldiği görülmektedir. Vietnam’a ihracatımızda öne çıkan ürünlere baktığımızda; dondurulmuş balıklar, karbonatlar, ilaçlar ve kimyevi maddeler, oto yedek parçaları, bulaşık ve çamaşır makineleleri, pamuk ve pamuklu mensucat gibi tekstil ham maddeleri  ile kablolar ve teller gibi elektrik malzemeleri toplam ihracatımızın yarısını oluşturmaktadır. Öte yandan, Vietnam’dan ithalatımızda öne çıkan akıllı telefonlar, televizyon ve ekranlar ile devreler gibi elektronik ürünler, ayakkabılar, işlenmemiş alüminyum, doğal kauçuk ile motosikletler toplam ithalatımızın ve aynı zamanda ticaret açığımızın yarısını teşkil etmektedir.

2022 yılında Vietnam’a ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artışla 343,7 milyon ABD doları ve Vietnam’dan ithalatımız ise yüzde 31,51 artışla 2,06 milyar ABD doları şeklinde gerçekleşmiştir. Dış ticaretimizdeki bu 1,7 milyar dolar seviyesindeki açığı kapatmak ve iki ülke arasındaki ticareti daha da geliştirmek mümkündür. Bu amaçla, Vietnam’ın da bulunduğu 18 ülkeye yönelik olarak Bakanlığımız tarafından hazırlanan Uzak Ülkeler Stratejisi’nin bahse konu ülkeye ihracatımızı daha da artıracağı değerlendirilmektedir.

Bildiğiniz üzere, ihracat desteklerimizin daha anlaşılır ve yeknesak bir yapıya sahip, etkin, verimli, yenilikçi ve esnek bir kimliğe kavuşturulmasını teminen geçen yılın Ağustos ayında “5973 sayılı İhracat Destekleri Hakkında Karar” yürürlüğe konulmuştur. Anılan karar çerçevesinde; Uzak Ülkeler Stratejisi ile de uyumlu olarak pek çok farklı destek başlığında geçerli olmak üzere, desteğe konu faaliyetin Vietnam’ın da içinde bulunduğu hedef ülkede gerçekleştirilmesi hâlinde 20 puan, hedef ülkelere hedef sektörlerde olması durumunda ise 25 puana kadar ilave destek sağlanmaktadır.

Vietnam gibi ülkemize uzak bir coğrafyada yer alan, tarihî ve kültürel olarak farklı bir yapıya sahip, iş yapma kültürü ve yasal düzenlemeleri çoğu zaman ihracatçılarımızı alıştığı rutinin dışında zorluklarla sınayan bir pazara giriş için ticaret heyetleri ve fuarlara katılım önem arz etmektedir. Güvenilir yerel ortakların bulunması ve ısrarlı bir şekilde bu bağlantıların devam ettirilmesi gereklidir. Son olarak unutulmaması gereken husus, Vietnam, ithalat için uzak değilse ihracat için hiç değildir.”