KAKAO ÜLKESI NIJERYA'DA Gayrimenkul ve mobilya potansiyeli yüksek

EĞITIM VE SAĞLIK altyapısının yetersiz olduğu ülkede, hizmet ihracatçılarımız açısından da yüksek bir potansiyel bulunmaktadır. Pek çok Nijeryalı, mevcut sağlık altyapısının yetersizliği nedeniyle yurt dışında tedavi olmayı seçiyor. Yurt dışında tedavi olmak için yapılan harcamanın 2 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Ülkemizin sağlık turizmi alanındaki tecrübesiyle Nijerya pazarına yönelmesinin, yüksek getiri sağlayabileceğini değerlendirmekteyiz.

Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre Nijerya, Afrika’nın en büyük ekonomisi olmasının yanı sıra en kalabalık ülkesi. 2022 yılında 217 milyon kişilik nüfusuyla dünyada altıncı sırada yer alan Nijerya nüfusunun 2027 yılında 245 milyon kişiye ulaşacağı düşünülüyor. Ülkenin 2020 yılında 429,4 milyar dolar seviyesindeki GSYİH’si 2021 yılında 441,5 milyar dolara yükselirken IMF’nin tahminlerine göre bu rakam, 2022 yılında yaklaşık 504,2 milyar dolar civarında olacak. Öte yandan Nijerya, 2022 yılında kişi başına düşen 2 bin 326 dolarlık milli gelir ile dünyada 147. sırada. 2010 yılına kadar her yıl dış ticaret fazlası veren Nijerya, en çok ihracatını aynı yıl 126 milyar dolar olarak gerçekleştirdi. 2010 yılından sonraki yıllarda ihracatı gerileyen ülke, dış ticaret açığı da vermeye başladı. Nijerya’nın ihracat yaptığı başlıca ürünler sırasıyla, ham petrol, petrol gazları, özellikli deniz araçları, kimyasal gübreler, kakao, yağlı tohumlar, kaju, elektrik enerjisi, işlenmemiş alüminyum ve gemi hurdalarıyken ithalat yaptığı başlıca ürünler sırasıyla, petrol yağları, buğday, otomobiller, ilaçlar, şeker, telefonlar, balıklar, musluklar, motosikletler ve etilen polimerleri olarak sıralanıyor.

17 MILYON KONUT AÇIĞI

Nijerya’da özellikle mobilya sektöründe Türklerin ağırlığı hissediliyor. Mobilya denince ilk akla gelen ülke Türkiye olarak göze çarparken gayrimenkul sektörü de Türk yatırımcıları için büyük bir potansiyel vadediyor. Ülkede 17 milyon konut açığı olduğu söyleniyor. Hem gayrimenkul sektöründeki hem de köprü, yol, tünel, havalimanı, fabrika gibi altyapı yatırımlarına duyulan ihtiyaç Nijerya’da iş yapmak isteyen müteahhit firmalar açısından yeni fırsatlar yaratıyor. Ayrıca Nijerya’ya ihracatta; yapı ve inşaat malzemeleri ve mobilya sektörünün yanı sıra elektrikli teçhizatlar da öne çıkıyor. Ülkeden en çok ithal edilen ürünlerde ise petrol ve doğal gazın ağırlığı hissedilirken susam tohumu ve kakao tohumu gibi tarım ürünleri de ithal ediliyor. 

841 MILYON DOLAR IHRACAT

Pandemi döneminde daralan ticaret hacmine rağmen Türkiye’nin Nijerya’ya ihracatı açısından olumsuz bir tablo oluşmadı. Pandemi öncesi dönemde 2019 yılında 596 milyon dolar olan Türkiye’nin Nijerya ihracatı, pandeminin etkisinin en yoğun yaşandığı 2020 yılında bile artarak 611 milyon dolara yükseldi. 2021 yılında 841 milyon dolar olarak gerçekleştirilen ihracatta Türkiye’nin Nijerya’ya en çok ihraç ettiği ürünler sırasıyla, petrol yağları, alçı, demir veya çelikten inşaat aksamı, nişasta, elektrik transformatörleri, akrilik polimerler, şeker şurupları, mobilyalar ve kablolar oldu. Türkiye ülke ithalatından yüzde 1,6’lık bir pay alıyor. Son olarak, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB), 28-31 Mart 2023 tarihleri arasında ülkeye bir fiziki ticaret heyeti düzenlemeye hazırlanıyor. Nijerya’nın Lagos şehrine yönelik tüm sektörlerin katılımına açık olacak heyet; iki ülke arasındaki dış ticaret hacmini artırma ve firmaların yeni iş birlikleri tesis etmelerini sağlama amaçlarını taşıyor. 

GÜNDEMDE TICARI ANLAŞMALAR VAR

Halihazırda iyi durumda olan ticari ilişkilerimizi 2023 yılında daha da iyi düzeye getirmek için yeni anlaşmaların imzalanmasına yönelik çalışmalara ağırlık verilecek. Öncelikle, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyareti sırasında 20 Ekim 2021’de Abuja’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Nijerya Federal Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Verilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığı ile Vergiden Kaçınmaya Engel Olma Anlaşması’nın her iki ülke tarafından yürürlüğe geçmesi ile vergi konularında iş birliğinin artırılması hedefleniyor. Bununla birlikte, ülkemizde yürürlüğe giren Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması’nın Nijerya tarafınca da yürürlüğe konulmasını bekliyoruz.

Diğer takip ettiğimiz önemli bir anlaşmaysa, Gümrük Konularında Karşılıklı İdari Yardım Mutabakat Zaptı. Afrika’nın birçok ülkesinde olduğu gibi Nijerya’da da gümrük süreçleri oldukça yavaş ve şeffaflıktan uzak bir şekilde yönetilmekte, söz konusu Mutabakat Zaptı’nın yürürlüğe konulması ile gümrük işlemlerinde ve bilgi akışında hızlanma olmasını beklemekteyiz. Son olarak gündemimizde olan önemli hususlardan bir diğeri ise ülkemizle Nijerya arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasına yönelik çalışmalardır. Bu konuda heyetler arası görüşmelerin bu yılın ilk yarısında başlatılmasını hedeflemekteyiz.

TÜRK MALI KALITELI ALGISI VAR

Ülkemizin, diğer Afrika ülkelerinin genelinde olduğu gibi Nijerya’daki imajı da oldukça olumlu. Nijerya’da özellikle mobilya sektöründe Türklerin hakimiyeti bulunmakta, mobilya denilince ilk akla gelen ülke Türkiye olarak göze çarpmaktadır. Bunun yanında, özellikle ihracatımızda da ilk sıralarda yer alan yapı ve inşaat malzemeleri sektöründe de ülkemiz ürünlerinin ön plana çıktığını görmekteyiz. Çin ürünlerinin kalitesinden memnun olmayan Nijeryalılar, yapı ve inşaat malzemelerinde Avrupa standardında olan ve aynı zamanda Avrupa’ya göre daha ucuz olan Türk ürünlerine yönelmektedirler. Mobilya ve inşaat malzemeleri ile birlikte tekstil ve sağlık malzemeleri gibi birçok alandaki ürünlerin Türk üretimi olması, Nijeryalılar için o ürünün kaliteli olduğu anlamını taşımaktadır.

210 milyonu aşan nüfusuyla Afrika’nın en kalabalık ülkesi ve aynı zamanda en büyük ekonomisi olan Nijerya, Türk yatırımcılar ve ihracatçılar için çok büyük bir potansiyel arz etmektedir. 2021 yılında 52 milyar doları geçen ithalatıyla Nijerya’nın ithalatındaki payımızın, giderek güçlenen Made in Türkiye algısı ile ilerleyen yıllarda ciddi şekilde artacağını düşünüyoruz. Gayrimenkulde potansiyelimiz yüksek Hemen hemen her alanda yatırıma ihtiyaç duyulan ülkede özellikle altyapı alanındaki çalışmaların fazlalığı nedeniyle, yapı ve inşaat malzemelerine olan ihtiyacın gün geçtikçe daha da artmasını bekliyoruz. Zaten bu alanda iyi düzeyde olan ihracatımızın artması muhtemel gözükmekte. Gayrimenkul sektörü açısından da Nijerya oldukça yüksek bir potansiyele sahip. Ülkede 17 milyon konut açığı var. Gerek gayrimenkul sektöründeki açık; gerekse köprü, yol, tünel, havalimanı, fabrika gibi altyapı yatırımlarına duyulan ihtiyaç, Nijerya’da iş yapmak isteyen müteahhitlik firmaları açısından fırsat oluşturuyor.

Ayrıca ülkede halkın yarısının şebeke elektriğine erişimi bulunmamakta, elektrik verilen yerlerde ise kesintisiz elektrik hizmeti sağlanamamaktadır. Yeni konut projelerini de göz önüne aldığımızda özellikle jeneratör ve asansör gibi ürünlere olan ihtiyacın fazla olacağı açıktır. Eğitim ve sağlık altyapısının yetersiz olduğu ülkede, hizmet ihracatçılarımız açısından da yüksek bir potansiyel bulunmaktadır. Pek çok Nijeryalı, mevcut sağlık altyapısının yetersizliği nedeniyle yurt dışında tedavi olmayı seçiyor. Yurt dışında tedavi olmak için yapılan harcamanın 2 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Ülkemizin sağlık turizmi alanındaki tecrübesiyle Nijerya pazarına yönelmesinin, yüksek getiri sağlayabileceğini değerlendirmekteyiz. Aynı şekilde, eğitim alanında da Nijeryalılar yurt dışını tercih ediyor. Ülkemiz de son dönemde bu alanda popüler merkezlerden biri olma yolunda ciddi başarılara imza atıyor. Türkiye’ye öğrenim görmeye giden öğrenci sayısı her geçen yıl artmakla birlikte, talebe kıyasla bu sayının oldukça düşük kaldığını söylemek gerekiyor.